ÂM HƯ VÀ NGŨ TẠNG

DEFFICIENT YIN AND FIVE YIN  ORGANS 

- Nguyên Tắc : Hư tắc bổ ( Hư thì bổ ).

- Tùy Tạng Phủ liên hệ mà chọn lựa phương chữa cho thích hợp.          

Loại	Can ÂM HƯ	Phế ÂM HƯ	Tâm ÂM HƯ	Thận ÂM HƯ	Tỳ ÂM HƯ
Chứng	Đầu đau, chóng mặt, hoa mắt, mắt khô , sợ ánh sáng, hay tức giận,  run hoặc  tự nhiên máy động, mặt đỏ, lưỡi khô, mạch Huyền,  Tế, Sác.	Ho khan, khạc ra máu, họng khô, mất tiếng, sốt về chiều, mặt đỏ bừng, mồ hôi trộm, lưỡi đỏ, mạch Tế Sác.	Hồi hộp,mất ngủ, phiền táo, mồ hôi trộm, miệng lưỡi lở loét, mặt đỏ bừng, lưỡi đỏ tím, mạch Tế Sác.	Lưng đau, di tinh, tai ù, chân yếu mỏi, lưỡi đỏ có vết nứt, mạch Trầm Tế.	Môi miệng khô, chán ăn, táo bón,ói khan, mặt đỏ bừng, lưỡi đỏ, mạch Tế Sác.
Điều Trị	Tư dưỡng Can Thận, tiềm dương, giáng hỏa.	Dưỡng  âm, thanh mhiệt, nhuận Phế, chỉ huyết.	Tư âm, thanh hỏa, dưỡng tâm, an thần.	Bổ Thận, tráng nguyên, tư âm giáng hỏa.	Kiện Tỳ, dưỡng Vị, tư âm, nhuận trường.
Phương Dược	Bổ Can Thang [1] thêm Cam thảo, Mạch môn, Mộc qua, Táo nhân .	Sa Sâm Mạch Môn Đông Thang [5]	Thiên Vương Bổ Tâm Đơn [6]	Đại Bổ Âm Hoàn [2] Đại Bổ Nguyên Tiễn [3]	Ích Vị Thang [4]
Gia Giảm	+ Đầu đau nhiều, tay chân run nhiều : thêm  Câu đằng, Cúc hoa, Thạch quyết minh.  + Mắt khô, sợ ánh sáng, mắt mờ : thêm Câu kỷ tử, Nữ trinh tử, Thảo quyết minh. + Hay tức, tiểu vàng : thêm  Chi tử, Hoàng cầm , Long đởm thảo.	+  Sốt về chiều : thêm Địa cốt bì, Quy bản, Sài hồ. + Ra mồ hôitrộm : thêmMầu lệ, Tiểu mạch . + Ho ra máu thêm A giao, Bách bộ, Bối mẫu.	+ Hỏa vượng gây buồn bực, khô táo, miệng môi lở loét :thêm Hoàng cầm, Hoàng liên, Trúc diệp.	+ Di tinh hoặc tiểu nhiều : thêm Kim anh tử, Liên tu, Long cốt, Mẫu lệ.	+ Miệng loét :  thêm Nhân sâm tu, Thạch hộc. + Nấc : thêm Đao đậu tử, Thị đế.

+ Ghi Chú :

[1] Bổ Can Thang (Chứng Trị Chuẩn Thằng  ) : Bá tử nhân, Bạch linh , Chích thảo, Đào nhân, Màn kinh tử, Phòng phong, Quan quế, Sơn thù,Tế tân, đều 4g.   

[2] Đại Bổ Âm Hoàn (Đan Khê Tâm Pháp ) : Hoàng bá 160g, Quy bản 240g, Thục địa 240g, Tri mẫu 160g.

[3] Đại Bổ Nguyên Tiễn ( Cảnh Nhạc Toàn Thư ) : Câu kỷ tử 8g, Chích thảo 4g, Đỗ trọng 8g, Đương quy 8g, Hoài sơn 8g, Nhân sâm 12g, Sơn thù 8g, Thục địa 20g.

[4] Ích Vị Thang ( Ôn Bệnh Điều Biện ) : Băng đường 4g, Mạch môn 20g, Nga truật 6g, Sa sâm 12g, Sinh địa 20g.

[5] Sa Sâm Mạch Môn Đông Thang ( Ôn Bệnh Điều Biện ) : Biển đậu 8g, Cam thảo 6g, Mạch môn 8g, Ngọc trúc 8g, Sa sâm 8g, Tang diệp 8g, Thiên hoa phấn 8g.

[6] Thiên Vương Bổ Tâm Đơn ( Thế Y Đắc Hiệu Phương ) : Bá tử nhân  40g, Cát cánh 20g, Đan sâm 20g, Đương quy 40g, Mạch môn 40g, Ngũ vị tử 40g, Nhân sâm 200g, Phục linh 20g, Sinh địa 160g, Thiên môn 40g, Toan táo nhân 40g, Viễn chí 20g.