HỎA TÀ

+ Hỏa hay bốc lên gây bệnh ở phần trên (mắt sưng đau, môi miệng lở...).

+ Triệu chứng chủ yếu là sốt nóng, thường gặp trong các chứng viêm nhiễm... 

	Hỏa Ở CAN	Hỏa Ở PHẾ	Hỏa Ở TÂM	Hỏa Ở TÂM BÀO
Chứng	Mắt đỏ, miệng đắng,  mạch Huyền Sác.	Ho suyễn, khó thở, họng khô, da nóng, mạch Sác.	Bứt rứt, hồi hộp, nóng trong ngực, tiểu ít, nước  tiểu đỏ, mạch Hồng Sác.	Sốt cao, co giật, hôn mê, nói sảng, mạch Hồng Đại.
Điều Trị	Thanh Can,  tả Hỏa.	Thanh Phế, tảû hỏa.	Thang Tâm, giáng hỏa.	Phương hương khai khiếu.
Phương Dược	Long Đởm Tả Can Thang (4)	Tả Bạch Tán (6)	Đạo Xích Tán (2)	Ngưu Hoàng Hoàn (5)

HOẢ TÀ BẢNG 2

	Hỏa Ở TỲ	Hư Hỏa	Thực Hỏa
Chứng	Bụng đầy, ấn đau, táo bón, miệng lưỡi lở, mạch Sác.	Sốt dai dẳng vào buổi chiều tối, lòng bàn tay chân nóng,  ra mồ hôi trộm, mạch Tế Sác.	Sốt cao, bứt rứt, phát cuồng,  khát, mạch Hồng Sác.
Điều Trị	Thanh Tỳ Vị, tả hỏa.	Tư âm, giáng hỏa	Khổ hàn tả hỏa hoặc  thông tiện tả hỏa.
Phương Dược	Đại Thừa Khí Thang (1)	Tri Bá Địa Hoàng Hoàn (7)	Hoàng Liên Giải  Độc Thang (3)

+ Ghi Chú:

(1) Đại Thừa Khí Thang (Thương Hàn Luận): Chỉ thực 8g, Đại hoàng 12g, Hậu phác 8g, Mang tiêu 6g.

(2) Đạo Xích Tán (Cảnh Nhạc Toàn Thư): Cam thảo 2g, Mạch môn 12g, Mộc thông 4g, Sinh địa 12g, Trúc diệp 10 lá, Xich linh 6g.

(3) Hoàng Liên Giải Độc Thang (Ngoại Đài Bí Yếu): Chi tử 8g, Hoàng bá 8g, Hoàng cầm 8g, Hoàng liên 8g.

(4) Long Đởm Tả Can Thang (Tiểu Nhi Dược Chứng Trực Quyết): Cam thảo 4g, Chi tử 8g, Đương quy 8g, Hoàng cầm 8g, Long đởm thảo 12g, Mộc thông 8g, Sài hồ 8g, Trạch tả 8g, Xa tiền tử 8g.

(5) Ngưu Hoàng Hoàn (Chứng Trị Chuẩn Thằng): Cam thảo 40g, Chu sa 20g, Đại hoàng 80g, Hoàng cầm 40g, Hoàng liên 80g,  Mạch môn 60g, Ô nha tiêu 40g, Sơn chi nhân  40g, Tây ngưu hoàng  1,2g, Xạ hương 1 ít, Xuyên khung 40g.

(6) Tả Bạch Tán (Chứng Trị Chuẩn Thằng): Bối mẫu 4g, Cát cánh 4g, Chích thảo 4g, Địa cốt bì 4g, Đương quy 4g, Qua lâu nhân  4g, Tang bạch bì 8g, Tử uyển 4g.

(7) Tri Bá Địa Hoàng Hoàn (Tiểu Nhi Dược Chứng Trực Quyết): Đơn bì  8g, Hoài sơn 8g, Hoàng bá 8g,  Phục linh 8g, Sơn thù 8g, Thục địa 16g, Trạch tả 8g, Tri mẫu 8g.