HẠ KIỀM THÁI

Cây thảo mọc bò, dài 20-60cm, thân nhỏ dài, phân nhánh nhiều, thường có màu hồng tím, những cành ở sát mặt đất ở đốt có rễ.

HẠ KIỀM THÁI   夏 鉗 菜

Alternanthera sessilis (L) R. Br. Ex Schuit.

Tên Việt Nam: Rau Dệu.

Tên khác: Tế tiết hoa, Bạch hoa tồn.

Tên khoa học: Alternanthera sessilis (L) R. Br. Ex Schuit.

Họ khoa học: Amarathaceae.

Mô tả: Cây thảo mọc bò, dài 20-60cm, thân nhỏ dài, phân nhánh nhiều, thường có màu hồng tím, những cành ở sát mặt đất ở đốt có rễ. Thân và cành có lông nhung ngắn dưới các mắt, trên mắt lông mềm dày. Lá mọc đối hình mũi mác hay gần mũi mác, nhọn 2 đầu, dài 1-3 cm, mép lá nguyên. Hoa không cuống, tập hợp rất nhiều thành bông gần hình tròn hay hình trứng, màu trắng ở nách lá. Đài 5, nhị 3, có nhị lép. Bao phấn hình mắt chim nằm thấp hơn vòi nhụy. Bầu hình trứng dẹt, vòi nhụy rất ngắn. Quả nang ngắn.

Địa lý: Cây mọc hoang dại ở các bãi sông, ven đường đi, phổ biến khắp nước ta. Thường dùng thân lá nấu canh ăn.

Phân biệt: Phân biệt với cây Dệu tía Alternanthera repens (L) O. Ktze forma Rubra, thuộc họ Amaranthaceae, đó là cây cỏ nằm, hơi cứng, có lông trắng nằm. Lá mọc đối, màu đỏ tía, xim co tròn, màu trắng ở nách lá. Phiến hoa có 3 gân, 5 nhị có bao phấn 1 ô và 5 nhị lép. Quả bế chứa 1 hạt. Cây thường mọc hoang ở vùng đồng bằng, dọc đường đi, sân trảng. Kinh nghiệm dân gian hái toàn cây để chữa sốt, rắn cắn, nhuận gan và lợi sữa.

Thu hái: Thu hái vào mùa hè xuân, rửa sạch phơi nắng, dùng khô, hoặc dùng tươi.

Phần dùng làm thuốc: Toàn cây.

Tính vị: Vị nhạt, Tính mát.

Tác dụng: Bạt độc, giảm ngứa.

Chủ trị:

+ Trị thấp chẩn, viêm da, lở ngứa, sắc tươi lấy nước rửa, bón do nhiệt kết, tiêu ra máu, đau răng, lợi sữa, nhuận gan, sốt, rắn cắn.

Liều dùng: 1-60g.