TIÊU KHÁT

Bệnh liên hệ với 3 tạng: PHẾ, THẬN và VỊ.
. Do nhiệt bị nung nấu, phần âm bị giảm sút, công năng chuyển vận tinh hoa của thủy cốc bị rối loạn.
. Biểu hiện đặc trưng nhất là: Uống nhiều, Ăn nhiều, Tiểu nhiều.
. Liên hệ đến các bệnh Tiểu đường, Đái tháo nhạt, Cơ năng tuyến giáp trạng hưng phấn trong YHHĐ. 

Loại	Hạ Tiêu (THẬN)	Thượng Tiêu (PHẾ)	Trung Tiêu (TỲ)
Chứng	Tiểu nhiều lần, lượng tiểu nhiều, nước  tiểu sánh đặc như cao hoặc  có vị ngọt, miệng khô, lưỡi ráo, khát mà uống nhiều, lòng bàn tay, chân nóng, choáng váng, mệt mỏi, lưng đùi yếu mỏi, mạch Trầm Tế mà Sác.	Phiền khát, uống nhiều, miệng khô, lưỡi ráo, tiểu nhiều lần, lượng tiểu nhiều, rìa lưỡi và đầu lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng mỏng, mạch Hồng Sác.	Ăn nhiều, mau đói, cơ thể gầy ốm, táo bón, rêu lưỡi vàng khô, mạch Hoạt Thực có lực.
Điều Trị	Tư âm, bổ Thận, Sinh tân, thanh nhiệt.	Thanh nhiệt, nhuận Phế, sinh tân, chỉ khát.	Thanh Vị, tả hỏa, dưỡng âm, tăng dịch
Phương Dược	Lục Vị Địa Hoàng Hoàn [1] hoặc  Tri Bá Địa Hoàng Hoàn [5]	Tiêu Khát Phương [4] hợp với Thạch Cao Tri Mẫu Nhân Sâm Thang [3]	Ngọc Nữ Tiễn [2]
Châm Cứu	Chiếu hải (Th 6), Tam âm giao (Ty 6), Thái khê (Th 3), Thận du (Bq 23).	Hợp cốc (Đtr 4), Liêm tuyền (Nh 23), Ngư tế (P 8),  Pheá du (Bq 13) Thêm:  Chiếu hải (Th 6),  Tam âm giao (Ty 6).	Đại đô (Ty 2), Hãm cốc (Vi 43), Thiên xu (Vi 25), Trung quản (Nh 12), Thêm: Tam âm giao (Ty 6), Thái khê (Th 3).

+ Ghi Chú:
[1] Lục Vị Địa Hoàng Hoàn (Tiểu Nhi Dược Chứng Trực Quyết): Đơn bì  8g, Hoài sơn 12g, Phục linh 8g, Thục địa 16g, Trạch tả 8g.
[2] Ngọc Nữ Tiễn (Cảnh Nhạc Toàn Thư): Mạch môn 12g, Ngưu tất 8g, Thạch cao 20g, Thục địa 16g, Tri mẫu 8g.
[3] Thạch Cao Tri Mẫu Nhân Sâm Thang (Thương Hàn Luận): Chích thảo 4g, Ngạnh mễ 20g, Nhân sâm 12g, Thạch cao 40g, Tri mẫu 8g.
[4] Tiêu Khát Phương (Đan Khê Tâm Pháp): Hoàng liên 8g, Ngẫu trấp 20ml, Ngưu nhũ 20ml, Sinh địa trấp 40ml, Thiên hoa phấn 8g.
[5] Tri Bá Địa Hoàng Hoàn (Y Tông Kim Giám): Đơn bì  8g, Hoài sơn 12g, Hoàng bá 8g, Phục linh 8g, Thục địa 16g, Trạch tả 8g, Tri mẫu 8g.